‘PATRYS’ EN ‘DIE JONGSPAN’

Die Jongspan en Patrys is deel van ons mediageskiedenis — twee tydskrifte gemik op die jeug wat veel plesier en insig gebring het. Veral Patrys was ingebed in ‘n Afrikaner-nasionalistiese denkraamwerk en het jongmense daarin gesosialiseer.

Die jeugtydskrif Patrys het van 1952 tot iewers in die 1970’s ‘n besondere plek in die harte van jongmense gehad. Hier is ‘n aantal voorbeelde van voorblaaie, artikels, stories en rubrieke wat die tydskrif gekenmerk het. Dit gee nogal insig in die leefwêreld en -denke van destyds, of dan van die skoolgaande jeug se belangstellings.

Verhale was ‘n belangrike komponent van die maandblad.

Ruimteverhale het klaarblyklik die kinders in die 1950’s en 1960’s erg geboei.

Nadat Voortrekkerpers (uitgewer van Die Transvaler) die eienaar van die blad geword het, het die aanbieding konserwatiewer geword.

Verhaaltemas het ook op die voorblaaie neerslag gevind. Die voorbeeld heel links is uit die 1950’s en in kleiner formaat.

Naas sport en ruimteverhale was diere (en soms monsters) stapelvoedsel.

‘n Jong André P. Brink skryf in 1955 vir Patrys (kyk onder) en Leon Rosseau ontwikkel die Fritz Deelman-karakter.

In die 1960’s was fotoboekies baie gewild met karakters soos Mark Condor. Patrys het die tendens gevolg met sy eie fotoverhale.

Onder: Strokiesprente was deurgaans deel van die pakket.

Lesers se drome is soms met foto’s van swierige motors aangewakker.

Die redaksie het mettertyd sy mark onder meisies ontgin. Daar is ook onderskeid getref tussen laerskool- en hoërskoolkinders met uitgawes wat op hulle toegespits was.

Die stig van bendes is aangemoedig en die kunstenaar F.G. Roberts het gereeld wapens vir die bendes geteken.

Patriotiese jong burgers is in die Patrys-speurklub aangemoedig om met die polisie saam te werk. ‘n Rubriek het lesers se belangstelling lewendig gehou.

Die Voortrekkers het in elke uitgawe ‘n paar bladsye gekry om van hul aktiwiteite te vertel.

Allerlei stokperdjies is deur middel van rubrieke aangemoedig.

Seuns is ook geïnspireer om aandag aan hul liggame te gee en sportsoorte soos judo te beoefen.